Vandaag wil ik met jou stilstaan bij een van de vreugdevolle mysteries van de geboorte van Jezus: de aanbidding van de herders. Dit is het moment waarop de herders, die in de velden van Bethlehem hun kudden bewaakten, door een engel werden opgeroepen om naar de stal te gaan waar de Verlosser was geboren. Dit is een ontmoeting vol van eenvoud, nederigheid en vreugde.
Het schilderij dat we hier zien, is een werk van de Spaanse schilder Bartolomé Esteban Murillo, die leefde in de zeventiende eeuw. Hij was een van de meest populaire en invloedrijke religieuze schilders van zijn tijd, die vooral bekend stond om zijn tedere en sentimentele stijl. Hij schilderde vooral taferelen uit het leven van Jezus, Maria en de heiligen, maar ook portretten en genrestukken. Hij was een barokkunstenaar, die gebruik maakte van dramatische lichteffecten en een donkere achtergrond.
Het schilderij toont de scène van de aanbidding van de herders, zoals die beschreven wordt in het evangelie van Lucas (2,8-20). We zien Maria, Jozef en het kind Jezus in het midden van het schilderij, omringd door een groep herders, die hun geschenken en hun eerbetoon aanbieden. Maria houdt het kind in haar armen, terwijl Jozef toekijkt. Het kind straalt een helder licht uit, dat de hele scène verlicht. Op de achtergrond zien we de os en de ezel, die de stal verwarmen.
Het toont ook een contrast tussen de armoede en de glorie, tussen de menselijkheid en de goddelijkheid, tussen de aarde en de hemel. Het zegt ook dat het schilderij een boodschap van hoop en vrede overbrengt, die bestemd is voor alle mensen, vooral voor de eenvoudigen en de nederigen.
Het schilderij is in de stijl van de barok, die gekenmerkt wordt door een dynamische en expressieve compositie, een realistische weergave van de figuren en de ruimte, en een warm kleurgebruik. Het schilderij is ook rijk aan symboliek, die de diepere betekenis van de aanbidding van de herders onthult. Enkele voorbeelden zijn:
- Het licht, dat verwijst naar de goddelijke oorsprong en de universele bestemming van Jezus, die het licht van de wereld is. Het licht is ook een symbool van de openbaring, de genade en de glorie, die Jezus brengt aan de mensheid.
- De geschenken, die verwijzen naar de erkenning en de dankbaarheid van de herders, die Jezus aanvaarden als hun Heer en hun Redder. De geschenken zijn ook een symbool van de offerande, de aanbidding en de navolging, die Jezus vraagt aan zijn volgelingen.
- De kleding, die verwijst naar de sociale status en de culturele identiteit van de personages, die de diversiteit en de eenheid van het volk van God weerspiegelen. De kleding is ook een symbool van de waardigheid, de schoonheid en de heiligheid, die God schenkt aan zijn kinderen.
Het schilderij nodigt ons uit om na te denken over de betekenis van de aanbidding van de herders, die niet alleen een historisch feit is, maar ook een actuele werkelijkheid. God wil ook vandaag nog tot ons spreken, door zijn engelen, door zijn Woord, door zijn Kerk. Hij wil ook vandaag nog ons hart binnentreden, door zijn genade, door zijn Geest, door zijn Sacramenten. Hij vraagt ook vandaag nog onze medewerking, door ons geloof, door ons gebed, door ons getuigenis.
Laten we daarom vragen aan de herders om hun voorspraak, opdat zij ons helpen om te luisteren naar de stem van God, om ons open te stellen voor zijn wil, en om ons ja-woord te geven, net als zij. Laten we ook bidden voor de wereld, die nood heeft aan het licht en de vrede van Christus, en die geroepen is om tekenen van hoop en vreugde te zijn. Moge de Heer ons de genade schenken om deel te nemen aan zijn heilsplan, in de geest van liefde en lofprijzing.
Door:
Juan Diego Escartín
